Het jaar zit er bijna op en dat betekent dat het tijd is om terug te blikken. Hoe hebben jullie 2022 ervaren? Hoe was het voor jou als ouder? Hoe heeft je kind het afgelopen jaar ervaren? Het is ontzettend waardevol en leerzaam om hier samen bij stil te staan. Tijd om te reflecteren dus. Reflecteren met je kind draagt namelijk bij aan het creëren van een groeimindset. Het is dus tijd om eens stil te staan bij het afgelopen jaar en vooruit te blikken op het nieuwe jaar.
Het belang van zelfreflectie
Je hoort steeds vaker dat het zo belangrijk is om te reflecteren op jezelf, maar waarom? Wanneer je reflecteert op jezelf, onderzoek je je eigen manier van handelen, maar ook van reageren en voelen. Je gevoel is iets waar je vaker bij stil zou moeten staan om op persoonlijk vlak te groeien. Waarom voel je je zo? Vaak reageren we uit een eerste impuls op een situatie. Bij kinderen is deze impulsreactie nog sterker. Je kent het vast wel dat je kind ergens meteen boos op reageert als het niet zo gaat als gewenst, maar waarom wordt je kind dan boos of verdrietig? Wat is precies de reden?
Door bewust bezig te zijn met zelfreflectie vergroot je je zelfkennis, ben je bewust van je emoties in verschillende situaties en krijg je nieuwe inzichten in hoe je daarnaar handelt. Voor een kind is dit ontzettend waardevol om zo weerbaarder te worden en dus meer zelfvertrouwen te krijgen. Je kind leert zich door zelfreflectie beter kennen.
Verschillende manieren van reflecteren
Op school wordt je kind gevraagd om alles ‘goed’ te doen. Je kind leert nieuwe dingen, om ze vervolgens op de ‘juiste manier’ uit te voeren. Is dit niet goed gegaan? Dan moet het opnieuw. Waar het precies fout ging? Daar wordt vaak te weinig aandacht aan besteed.
Je kunt reflecteren op persoonlijk functioneren, dit doe je door stil te staan bij wie je bent en wat je motivatie en doelen in het leven zijn. Deze vorm van reflecteren helpt je bij het leren kennen van jezelf. Voor kinderen is reflecteren op persoonlijk functioneren vaak lastig, maar uiteindelijk zeer waardevol. Je kunt dit al op een laagdrempelige manier doen door vaker stil te staan bij: wie ben je en wat vind je leuk om te doen? Zo creëert je kind zijn of haar eigen identiteit en is hij of zij zich daar bewust van.
Daarnaast kun je ook reflecteren op je eigen handelen, dit heeft alles te maken met dingen die je doet. Dus wat heb je op school gedaan, hoe is dat gegaan, hoe heb je gereageerd. Dit helpt om terug te denken aan een bepaalde handeling of moment en daar nog eens over na te denken. Bijvoorbeeld een opdracht op school of een vervelend gesprek met een klasgenootje. Is dat gegaan zoals je het wilde? Of had je het achteraf toch anders gedaan?
Voordelen van reflecteren
Reflecteren heeft meerdere voordelen en juist daarom ben ik er zo fan van. Ik doe het zelf ook graag met mijn kinderen. Een van de voordelen is dat je kind bewust wordt van zichzelf en van een bepaalde situatie. Bewustwording is een mooi proces waar we vaak te weinig tijd voor maken en daar sta ik graag samen met mijn kinderen even bij stil tijdens een zelfreflectie. Een ander voordeel van reflecteren is het inzicht in eigen kracht. Vaak doen we dingen onbewust en hebben we niet door dat we iets goed doen voor onszelf of voor een ander. Door bewust terug te denken aan een bepaald moment en daar bij stil te staan, krijgen kinderen vaak pas door wat ze precies hebben gedaan en dat dat ontzettend goed of mooi is geweest. Op deze manier werkt je kind aan een positieve groeimindset!
Door bewust terug te kijken naar een bepaald moment of een bepaalde manier van handelen, zal de motivatie om het een volgende keer anders, beter of hetzelfde te doen groeien. Wanneer je niet stilstaat, kun je ook niet groeien. Kinderen zien vaak niet in dat ze heel veel dingen goed doen, omdat de focus in onze maatschappij toch ligt op de dingen die niet goed zijn gegaan. Door te reflecteren groeit de motivatie om het een volgende keer te doen zoals je kind dat zelf wenst te doen. Een ontzettend positief gevolg hiervan is dat je kind langzaam maar zeker werkt aan een groeimindset. Je denkt dus niet ‘dat gaat mij nooit lukken en het is wat het is’, maar je denkt juist: ‘er is hoe dan ook een mogelijkheid dat het lukt’. Benieuwd wat een groeimindset precies is en hoe je deze kunt creëren? Dat lees je hier!
Op een speelse manier reflecteren met je kind
Ik begrijp dat je wellicht denkt: hoe ga ik dat reflecteren dan op een leuke manier doen? Hoe zorg ik ervoor dat mijn kind het ook fijn en leuk vindt om te reflecteren? Daar heb ik een twee leuke manieren voor!
De reflectiepot
In de reflectiepot zitten allerlei vragen die je kind aan zichzelf kan stellen en hier vervolgens op kunt antwoorden. Kinderen vinden het namelijk lastig om vanuit zichzelf een reflectie te starten en weten vaak niet waar ze aan moeten denken. De vragen in deze reflectiepot helpen daarbij. In de pot zitten vragen over reflectiemomenten, zelfstandigheid, samenwerking, verantwoordelijkheid en effectiviteit.
Voorbeeldvragen:
Reflectie
Wat ging vandaag heel goed?
Waar wil je morgen aan gaan werken?
Wat ging minder goed?
Zelfstandigheid
Hoe ging het zelfstandig werken vandaag?
Hoe vind je het om zelfstandig te werken? Wanneer vind je het fijn en wanneer niet?
Wat deed je als het niet lukte om het werk zelfstandig te maken?
Samenwerking
Heb je hulp gevraagd of hulp gegeven?
Wat doe je als je een probleem tegenkomt?
Hoe ging het samenwerken met je groepje?
Wat vind je van samenwerken? Wanneer vind je het fijn en wanneer niet?
Hoe ging het samenwerken met je maatje?
Verantwoordelijkheid
Hoe heb je vandaag gewerkt? Ben je serieus bezig geweest?
Hoe ben je met het materiaal omgegaan?
Hoe heb je je werk nagekeken?
Zijn alle materialen die je gebruikt hebt zorgvuldig opgeruimd?
Effectiviteit
Wat doe je als je een probleem tegenkomt?
Hoe heb je vandaag problemen opgelost?
Hoe verliep je planning?
Ben je nog tegen dingen aangelopen?
Hoe heb je je tijd nuttig besteed?
Schrijf deze vragen op en stop ze in een grote pot. Plan een aantal verschillende momenten om eens een kaartje uit de pot te trekken en ga hierover in gesprek met je kind. Je kunt hem bijvoorbeeld op de eettafel zetten en iedere avond bij het eten een kaartje trekken.
Het zonnetje in huis
Tijd om elkaar complimenten te geven en hierop te reflecteren! Vaak hebben kinderen niet door wat ze precies doen en kijken daarom ook niet bewust naar hun handelen, reactie en gevoel wat ze op zo’n moment doen of hebben. Met deze simpele, maar leerzame opdracht creëer je een moment van bewustwording. Je hebt niet veel nodig! Met een A4 papiertje, beker en stiften ben je al klaar. Het doel van deze opdracht is om complimenten te ontvangen, te geven en bewust terug te denken aan een bepaalde situatie of aan hoe je kind zichzelf ziet (reflecteren op persoonlijk functioneren).
Teken in het midden van het papier een rondje (je kunt de beker gebruiken) en maak hier 7 zonnestralen aan. Geef elkaar bij iedere zonnestraal een compliment over wie je bent of wat je hebt gedaan en ga hierover in gesprek. Je hebt niet veel nodig en toch creëer je met deze leuke opdracht een fijn moment van zelfvertrouwen bij je kind. Samen leren jullie om complimenten te geven en te ontvangen!
Ik ben benieuwd!
Ik vind het ontzettend waardevol om te reflecteren met mijn kinderen. Reflecteren met je kind levert mooie gesprekken op en creëert weer hele andere momenten dan dat je op een drukke dag met elkaar hebt. Gaan jullie een van de bovenstaande reflectie opdrachten proberen? Ik ben benieuwd hoe jullie het hebben ervaren! Laten jullie het weten?
Ik wens jullie alvast een mooi 2023 vol zelfliefde, weerbaarheid en positiviteit!
Tot de volgende blog!
Ik hoop dat je wat gehad hebt aan dit artikel!
Heb jij je kids al aangemeld voor mijn superhelden cursus? Meer informatie vind je hier.
